Wat is Sranantongo?
Sranantongo betekent letterlijk: Surinaamse taal. Het is de taal van Suriname, of tenminste de meest gesproken taal van Suriname. Er worden in Suriname nog meer talen gesproken. Omdat Sranantongo de meest gesproken taal is, nog meer dan Nederlands, dat op de scholen geleerd wordt, is het de lingua franca, de contact- en gemeenschapstaal. Het is oorspronkelijk de taal van de Creoolse bevolkingsgroep van Suriname: afstammelingen van de slaven uit Afrika, al dan niet vermengd met andere bevolkingsgroepen.Ontstaan.
Over het ontstaan van het Sranantongo bestaan twee theorieën. De ene leert, dat de contacttaal (lingua franca) van de Afrikaanse volkeren en vooral de Portugezen, het pidgin, meegenomen is naar Suriname, waarna de woordenschat van de Engelsen en later de Nederlanders zoveel invloed heeft gehad, dat het Portugees grotendeels uit de taal is verdwenen. De andere theorie zegt, dat Sranantongo pas in Suriname ontstaan is door het contact tussen Europeanen en Afrikanen. Als ontstaansperiode wordt meestal 1650-1670 aangehouden.Sociale funktie.
Het Sranantongo is een van de symbolen geworden van de Surinaamse eenheid (de wan pipel-gedachte) na de onafhankelijkheid van 1975. Taal is natuurlijk belangrijk voor de culturele identiteit van een jonge natie. Overigens zien sommige niet-creolen er het bewijs van de culturele overheersing van de Creoolse bevolkingsgroep. Met name Hindostanen spreken onder elkaar vaak het Sarnami Hindostani.In Suriname wordt Sranantongo niet op school gegeven. Vaak was het spreken van Sranantongo of Negerengels, zoals het meestal genoemd werd, verboden en werd bestraft. Hier heeft de taal ernstig onder geleden.
Ook in het buitenland spreken Surinamers, en dan vooral de Creolen, Sranantongo met elkaar. Wanneer in een groepje Surinamers Nederlands wordt gesproken, zal over het algemeen geen hartelijke sfeer ontstaan.
Nog altijd staat het Sranantongo op een laag niveau. De woordenschat is beperkt. De meeste mensen spreken ook Nederlands, dus als men voor een begrip geen Sranantongo-woord kent, gooit men er gewoon een woordje Nederlands doorheen. Wel is intussen de wetenschappelijke belangstelling voor de taal ontstaan, waardoor er weer meer aandacht aan gegeven wordt. Pogingen om de taal aan de Surinaamse bevolking te onderwijzen, om het zo een bredere basis te geven, zijn mislukt als gevolg van de inzakkende economie. Omstreeks 1985 is een officiële spelling geïntroduceerd. Ook die wordt nog niet erg algemeen toegepast; vooral doordat er op grote schaal geen lessen over gegeven zijn. Daarnaast wijkt deze zoveel af van wat tot die tijd gebruikelijk was, dat er nogal wat oppositie tegen bestaat. Oppositie hoort overigens onlosmakelijk bij spellingshervorming.
De Sranantongo file index
Email